Kira Bedelini Tespiti - Hak ve Nesafete Uygun Kiranın Tespiti

Kira Bedelinin Tespiti - Hak Nesafete Uygun Kira Bedelinin Belirlenmesi

Esas No: 2015/8722
Karar No: 2016/4183
T.C. YARGITAY    6. Hukuk Dairesi
Esas No: 2015/8722
Karar No: 2016/4183
Karar Tarihi: 26.05.2016


KIRA BEDELININ TESPITI DAVASI - HAK VE NESAFETE UYGUN KIRA
BELIRLENIRKEN YAPILACAK INDIRIM - YENIDEN BILIRKISI
INCELEMESI YAPILARAK HAK VE NESAFETE UYGUN BIR KIRA
BEDELININ TESPITI GEREKTIGI - HÜKMÜN BOZULDUGU

ÖZET: Dava, kira parasının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda taşınmazın boş olarak yeniden kiraya verilmesi halinde aylık brüt xxx TL kira parası getirebileceği; Endeks yoluyla tespit edilen kira bedelinin ise brüt xxx. TL olduğu bildirilmiştir. Bu durumda Mahkemece, yeniden bilirkişi incelemesi yapılarak hak ve nefasete uygun bir kira bedelinin tespiti gerekirken bilirkişinin raporunda belirttiği/tespit ettiği xxx TL ile xxxx TL arasında, nedeni belirtilmeden xxxx TL'ye hükmedilmesi hukuk ve yasaya aykırıdır. (6098 S. K. m. 344)

Dava: Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

Karar: Dava, kira parasının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece,18.02.2014 tarihinden itibaren aylık kira parasının brüt 4.000 TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı vekili dava dilekçesinde, aylık net 600 TL olan kira parasının 18.02.2014'den itibaren aylık net 7.000 'ye yükseltilmesi istemiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece bilirkişi raporu hükme esas alınarak aylık kiranın brüt 4.000 TL olarak tespitine tespitine karar verilmiştir. Kira parasının tespitine ilişkin 6098 sayılı TBK'nun 344 maddesinde "Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hakim tarafından üretici fiyat endeksindeki artış oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değistirilebilir düzenlemesi getirilmiştir. Şartlar degişmediği ve özel nedenlerin varlığı iddia ve ispat edilmediği sürece, kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira parasına, Üretici fiyat Endeksinin dört yıl için artırımı esas alınarak bulunacak kira parasının o dönemin hak ve nesafet
kurallarına uygun ve aşırı olmayan bir kira parası olduğu ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre
uygulama yapılmalıdır. Dört yıldan sonra ise, taşınmazın boş olarak yeniden kiralanması halinde
getirebileceği kira parası bilirkişi marifetiyle belirlenerek, hakimce bu miktar göz önünde bulundurulup hak ve nesafete uygun bir kira parası takdir edilmelidir.
Hak ve nesafete uygun kira belirlenirken en son ödenen aylık kira bedeline endekse (ÜFE) göre artıs yapılarak belirlenen kiradan daha düsük olmayacak sekilde tasınmazın bos olarak yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği brüt kira bedelinden, davalının eski kiracı olduğu gözetilerek hakkaniyete uygun bir miktarda indirim yapılması gerekmektedir. Taraflar arasında imzalanan 18.02.2004 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesi hususunda bir uyuşmazlık  ulunmamaktadır. Davacı dava dilekçesinde aylık kira bedelinin net 7.000 TL olarak tespitini istemiştir. Tespiti istenen dönem itibariyle son ödenen kira bedelinin aylık net 600 TL, brüt 750 TL olduğu tarafların kabulündedir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda taşınmazın boş olarak yeniden kiraya verilmesi halinde aylık brüt 7.2014 TL kira parası getirebileceği; Endeks yoluyla tespit edilen kira bedelinin ise brüt 795,83 TL olduğu bildirilmiştir. Bu durumda Mahkemece, yeniden bilirkişi incelemesi yapılarak hak ve nesafete uygun bir kira bedelinin tespiti gerekirken bilirkişinin raporunda belirttiği/tespit ettiği 795,83 TL ile 7.2014 TL arasında, nedeni belirtilmeden 4.000 TL'ye hükmedilmesi hukuk ve yasaya aykırıdır. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, istek halinde pesin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 26.05.2016 tarihinde oy birliği ile karar verildi.